Lage-urinewegsymptomen (LUWS) bij mannen: betekenis, oorzaken, behandelingen

November is de maand waarin we meer bewustzijn creëren rond de gezondheid bij mannen en dan in het bijzonder voor de bekkenbodem bij mannen. Daarom werken we opnieuw samen met Phillipa om haar inzichten te brengen!

Mannen en plasproblemen

Ongeveer 30% van de mannen ouder dan 65 jaar ervaart problemen met de urinewegen.

Veelvoorkomende symptomen zijn bijvoorbeeld plassen met een zwakke of onderbroken urinestraal, persen, aarzelen, nadruppelen, een dringende of frequente behoefte voelen om te plassen en meerdere keren per nacht moeten plassen.

Plasproblemen zijn niet altijd een teken van prostaatkanker en kunnen zich ook voordoen wegens een vergrote prostaatklier, ook wel een goedaardige prostaatvergroting genoemd. Het hoort bij ouder worden. Ook afwijkingen in de plasbuis, blaas en/of sluitspieren (kleppen die sluiten om urineverlies te voorkomen) kunnen aan de basis van die symptomen liggen.  

Let op voor prostaatkanker

Het is belangrijk om te weten dat prostaatkanker de tweede meest voorkomende kanker bij mannen is en de vierde meest voorkomende in het algemeen. 2020 telde meer dan 1,4 miljoen nieuwe gevallen van prostaatkanker.

Welke tekenen wijzen op prostaatkanker?

Neem de volgende symptomen even door en maak een afspraak met je huisarts als je:

  • vaker moet plassen, met name ’s nachts;
  • je naar het toilet moet haasten;
  • moeite hebt om de plasstraal op gang te krijgen (aarzeling);
  • moet persen of veel tijd nodig hebt om te plassen;
  • een zwakke straal hebt;
  • het gevoel hebt dat je je blaas niet volledig kunt legen;
  • bloed in je urine of sperma hebt.

Als je de diagnose van kanker gekregen hebt, kan als deel van de behandeling een operatie voorgesteld worden. Na eender welke ingreep bestaat het risico op complicaties en bijwerkingen. Het is mogelijk dat je na een radicale prostatectomie moeite hebt om je blaas te controleren of last krijgt van incontinentie. Je chirurg zal aangeven hoe waarschijnlijk dat is en hoelang het zou kunnen duren om te herstellen. Hij kan je ook doorverwijzen voor verdere behandeling als urineverlies een probleem wordt. Daarnaast bestaan er geneesmiddelen die dergelijke symptomen kunnen verlichten.

Laten we het hebben over incontinentie bij mannen

Incontinentie blijft taboe; het is een gespreksonderwerp dat we liever mijden en mannen al zeker. Onlangs bleek uit een gesprek met mijn echtgenoot dat er een verontrustend gebrek aan kennis heerst. Ik zal er dan ook alles aan doen om dat te verhelpen!

FEIT: Mannen zijn NIET immuun voor gezondheidsproblemen in het bekken.

Onder andere de volgende factoren dragen bij aan verzwakte bekkenbodemspieren en incontinentie:

  • een slechte lichamelijke conditie;
  • een operatie aan de prostaat;
  • een aanhoudende hoest (covid kan bijvoorbeeld de spreekwoordelijke druppel zijn die de emmer doet overlopen);
  • constipatie en persen om je te ontlasten;
  • overgewicht.

Is incontinentie een beroepsrisico?

Bij sommige beroepen word je blootgesteld aan risicofactoren. Straaljagerpiloten in het leger krijgen bijvoorbeeld regelmatig te maken met versnellingen en veelvouden van de zwaartekracht, ook wel G-krachten genoemd. Ze krijgen een persbeweging aangeleerd die moet voorkomen dat ze onwel worden of flauwvallen. Die verhoogt echter de intra-abdominale druk en belast de spieren en bindweefsels van de bekkenbodem.

Herhaaldelijke blootstelling aan overmatige stress en druk kan schadelijk zijn voor de weefsels en leiden tot bekkenbodemdysfunctie.

Misschien til je veel zware lasten tijdens je werk of gewoon in de sportschool. Als je een slechte tiltechniek hanteert of veel moeite moet doen om iets zwaars te heffen, dan zal de intra-abdominale druk stijgen, wat nadelige gevolgen heeft voor de bekkenbodemspieren.

Een zittende job kan er dan weer toe leiden dat je lichamelijke conditie verslechtert en je spieren zwakker worden. Onthoud immers dat de bekkenbodem ook een spier is!

Wees waakzaam voor plasproblemen

Ik zie geregeld dat mensen zich onbewust aan eventuele symptomen aanpassen, waardoor problemen ongemerkt groter worden. Misschien ga je verschillende keren naar het toilet voordat je het huis verlaat of vermijd je zware inspanningen en maak je je zorgen over lekkages. In dat geval wordt je levenskwaliteit aangetast en moet je NU in actie komen.

Het goede nieuws

Lage-urinewegsymptomen (LUWS) zijn te behandelen en incontinentie bij mannen kan aanzienlijk verminderd of zelfs volledig verholpen worden. Er bestaan tal van mogelijke behandelingen.

Je arts kan je voor een gespecialiseerd onderzoek doorverwijzen naar een zorgverlener die specifiek opgeleid is om incontinentie bij mannen te behandelen. Die zal je spieroefeningen aanleren om je blaascontrole terug te krijgen.

Ontvang je graag 20% korting op je eerste aankoop bij iD?

Ontvang incontinentietips, deskundig advies en promoties per e-mail.

Leer je bekkenbodemspieren kennen: mannen hebben er ook!

Net zoals elke andere zwakke spier kun je bekkenbodemspieren sterker maken en moet je ze regelmatig trainen om ze sterk te houden. De bekkenbodemspieren zijn een ondersteunende spierband die reikt van het staartbeen achteraan tot het schaambeen vooraan. Ze dragen de bekkenorganen, blaas en darmen, en helpen je continent te blijven.

Wanneer je plast of je ontlast, moeten deze spieren ontspannen en daarna weer opspannen om te voorkomen dat er urine, ontlasting of wind ontsnapt.

Bekkenbodemoefeningen voor mannen

Ten eerste moet je er zeker van zijn dat je de juiste spieren op de juiste manier aan het werk zet.

  • Ga comfortabel zitten, staan of liggen en ontspan je dijen, billen en buik.
  • Beeld je in dat je tegelijkertijd een wind en urine probeert in te houden. Span en til langzaam je bekkenbodemspieren op. Misschien voel je ook de wortel van je penis opwaarts bewegen.
  • Het is niet de bedoeling dat je je buik intrekt, je bilspieren opspant of je adem inhoudt.

Het is verrassend lastig om je bekkenbodemspieren te trainen, maar met een beetje oefening wordt dat al snel gemakkelijker.

Om te controleren of je bekkenbodemspieren correct werken, kun je voor een spiegel gaan staan wanneer je je bekkenbodemoefeningen doet. Je zou moeten zien dat de wortel van je penis en je teelballen omhoogkomen.

Als je twijfelt of je de oefeningen correct uitvoert, schakel dan professionele hulp in.

Bronnen:

Rees, J. (2010). NICE guideline on lower urinary tract symptoms in men. Trends in Urology &Amp; Men’s Health, 1(2), 34–37. https://doi.org/10.1002/tre.171

Prostate cancer statistics | World Cancer Research Fund International. (2022, April 14). WCRF International. https://www.wcrf.org/cancer-trends/prostate-cancer-statistics/

NHS website. (2021, November 18). Symptoms. nhs.uk. https://www.nhs.uk/conditions/prostate-cancer/symptoms/

Norther Care Alliance. (2022). Men – A Guide to your Pelvic Floor Muscles. NHS.

Pelvic floor muscles in men. (2020, March 2). Continence Foundation of Australia. https://www.continence.org.au/who-it-affects/men/male-pelvic-floor-muscles

Surgery to remove prostate cancer | Cancer Research UK. (n.d.). Retrieved October 27, 2022, from https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/prostate-cancer/treatment/surgery/surgery-remove-your-prostate-gland